W grudniu Katowice ponownie staną się centrum naukowych inspiracji – między 6 a 8 grudnia Międzynarodowe Centrum Kongresowe zamieni się w wielkie laboratorium podczas 9. edycji Śląskiego Festiwalu Nauki. Hasło przewodnie tegorocznej odsłony, „Eksperymentuj!”, wyznacza praktyczną ścieżkę odkrywania: tutaj nauka nie pozostaje na papierze, lecz rozgrywa się w działaniu, doświadczeniu i wspólnej zabawie z technologią.
Eksperyment na żywo – nauka bliska codzienności
Organizatorzy postawili na aktywne angażowanie odwiedzających, podkreślając, że to ciekawość i praktyka napędzają zdobywanie wiedzy. Uczestnicy będą mogli samodzielnie wykonywać eksperymenty, sprawdzając w praktyce, jak powstają naukowe odkrycia. Profesora Ryszarda Koziołka, rektora Uniwersytetu Śląskiego, zapytaliśmy o sens takiego podejścia – jego zdaniem eksperymenty nie tylko otwierają młodym ludziom drzwi do nauk ścisłych, ale są też fundamentem prawdziwych badań. Nawet najnowsze systemy sztucznej inteligencji nie zastąpią kreatywności i dociekliwości, które rodzą się w laboratoriach. To tam powstają rozwiązania zwiększające społeczną odporność na globalne wyzwania: od pandemii po zagrożenia konfliktami.
Inżynieria, medycyna i… kosmiczne inspiracje
Jednym z charakterystycznych punktów tegorocznego programu będzie prezentacja interdyscyplinarnych projektów Politechniki Śląskiej. Uczelnia łączy technologię z medycyną, pokazując praktyczne efekty współpracy naukowej. Prof. Sebastian Werle, prorektor ds. nauki, podkreśla wagę systematycznego, powtarzalnego eksperymentowania – to dzięki niemu rodzą się innowacje. Organizatorzy liczą, że spotkanie z astronautą Sławoszem Uznańskim doda młodym uczestnikom skrzydeł, tak jak kiedyś zadziałało to w epoce wielkich lotów kosmicznych.
Ratowanie życia – praktyczne szkolenia na światowym poziomie
Nie zabraknie także pokazów ratujących życie – Śląski Uniwersytet Medyczny przygotuje cykl symulacji akcji ratunkowych z wykorzystaniem najnowocześniejszych fantomów. Jak zauważa prof. Oskar Kowalski, prorektor uczelni, to niepowtarzalna okazja, by w bezpiecznych warunkach sprawdzić, jak istotne są trafne decyzje w momentach zagrożenia. Z takiego doświadczenia skorzystają zarówno przyszli lekarze, jak i osoby, które dopiero zastanawiają się nad wyborem swojej drogi zawodowej. Te pokazy mają nie tylko uczyć, ale i inspirować do pracy w służbie zdrowia.
Śląsk – tradycja naukowa i nowoczesne technologie
Region od lat wyróżnia się na mapie polskiej nauki – od czasów pionierskich operacji profesora Zbigniewa Religi, po współczesne projekty pokroju Centrum Medycyny Cyfrowej, które powstaje dzięki współpracy śląskich uczelni. Te inicjatywy dowodzą, że na Śląsku nauka nie jest abstrakcyjną teorią – to codzienna praktyka, mająca realny wpływ na życie mieszkańców.
Różnorodny program – nauka dla każdego
Festiwal rokrocznie przyciąga tłumy – w zeszłym roku liczba uczestników zbliżyła się do 68 tysięcy. Tegoroczny program zapowiada się jeszcze bogaciej: przewidziano siedem głównych stref tematycznych, obejmujących nie tylko nauki ścisłe, technikę, medycynę czy przyrodę, ale także sztukę, nauki humanistyczno-społeczne, zdrowie i – po raz pierwszy – kulturę fizyczną. Oprócz tego na odwiedzających czekają popularne sceny „To Lubię” z ambasadorem Tomaszem Rożkiem, „Pulsar” oraz „Przystanek Nauka”. Organizatorzy nie zapomnieli o konkursach: swoją szansę na udział mają zarówno popularyzatorzy nauki (POP Science), jak i młodzież (Młodzi dla przyszłości Śląska), czy naukowcy walczący o Śląską Nagrodę Naukową. Nowością tegorocznej edycji są inicjatywy SMODA i KREATON, zachęcające do twórczego działania.
Solidarna współpraca uczelni i miasta – wspólna inwestycja w przyszłość
Śląski Festiwal Nauki to efekt ścisłej współpracy lokalnych uczelni oraz samorządu. Jego renoma ma już wymiar europejski – to właśnie dzięki wydarzeniu Katowice zdobyły tytuł Europejskiego Miasta Nauki 2024, a siedem śląskich uczelni tworzących Konsorcjum Akademickie Katowice – Miasto Nauki wspólnie kształci dziś tysiące studentów i doktorantów na dziesiątkach kierunków. Ten festiwal to nie tylko święto nauki – to także dowód na to, jak silna i skuteczna potrafi być współpraca instytucji na rzecz rozwoju regionu.
Dlaczego warto tu być? Perspektywa dla mieszkańców
Śląski Festiwal Nauki to nie tylko atrakcja dla miłośników nauki – to wyjątkowa okazja, by przekonać się, jak nowoczesna nauka może być bliska codziennemu życiu mieszkańców Katowic i regionu. Praktyczne eksperymenty, pokazy ratunkowe, spotkania z prawdziwymi naukowcami i inspirujące konkursy sprawiają, że każdy znajdzie tu coś dla siebie. Wydarzenie pozwala lepiej zrozumieć, jak ważną rolę odgrywają śląskie uczelnie w rozwoju nowoczesnego społeczeństwa i jak nauka łączy ludzi różnych pokoleń wokół wspólnych wartości i wyzwań.
